ASP.NET Core 9 چیست و چه تفاوتی با نسخه‌های قبلی دارد

: ASP.NET Core 9 چیست و چه تفاوتی با نسخه‌های قبلی دارد؟

مقدمه

اگر تازه وارد دنیای برنامه‌نویسی وب شده‌اید یا اسم ASP.NET Core را زیاد شنیده‌اید ولی دقیق نمی‌دانید چیست، این مقاله دقیقاً برای شماست.

ASP.NET Core 9  ابزاری است که مایکروسافت در اختیار برنامه‌نویس‌ها گذاشته تا بتوانند وب‌سایت، Web API  و سرویس‌های بک‌اند بسازند؛ آن هم به شکلی سریع، امن و حرفه‌ای.

در این مقاله بدون پیچیدگی، قدم‌به‌قدم توضیح می‌دهیم:

• ASP.NET Core 9 دقیقاً چیست؟
• چه فرقی با نسخه‌های قبلی دارد؟
• برای چه کسانی مناسب است؟
• آیا ارزش یادگیری دارد یا نه؟

ASP.NET Core چیست؟

ASP.NET Core  یک فریم‌ورک است.

فریم‌ورک یعنی:

یک جعبه‌ابزار آماده که کلی کد و امکانات از قبل نوشته شده تا شما مجبور نباشید همه چیز را از صفر بنویسید.

با ASP.NET Core می‌توانید:

• سایت فروشگاهی بسازید
• Web API برای اپ موبایل بنویسید
• پنل مدیریتی طراحی کنید
• بک‌اند یک سیستم بزرگ را پیاده‌سازی کنید

نکته مهم:

ASP.NET Core  فقط روی ویندوز نیست، روی لینوکس و مک هم اجرا می‌شود.

ASP.NET Core 9 چیست؟

ASP.NET Core 9 جدیدترین نسخه این فریم‌ورک است که همراه با .NET 9 عرضه شده.

نسخه 9 آمده تا:

• کدها ساده‌تر شوند
• برنامه‌ها سریع‌تر اجرا شوند
• امنیت بهتر شود
• توسعه برای برنامه‌نویس راحت‌تر شود

اگر بخواهیم خیلی خلاصه بگوییم:

ASP.NET Core 9  یعنی همان ASP.NET Core قبلی، ولی تمیزتر، سریع‌تر و حرفه‌ای‌تر.

چرا مایکروسافت ASP.NET Core 9 را منتشر کرد؟

هر نسخه جدید برای حل مشکلات نسخه‌های قبلی می‌آید.

مهم‌ترین دلایل انتشار Core 9:

1️⃣ برنامه‌ها با ترافیک بالا بهتر جواب بدهند

2️⃣ کدنویسی برای پروژه‌های کوچک سریع‌تر شود

3️⃣ خطاهای امنیتی کمتر شوند

4️⃣ هماهنگی بهتر با Cloud و Docker

یک مثال خیلی ساده

فرض کنید می‌خواهید یک API خیلی ساده بسازید که فقط بگوید "سلام"

در ASP.NET Core 9 می‌توانید این کار را با چند خط کد انجام دهید:

var builder = WebApplication.CreateBuilder(args);

var app = builder.Build();

app.MapGet("/hello", () => "سلام به ASP.NET Core 9");

app.Run();

وقتی در مرورگر بروید به:

http://localhost:5000/hello

پیام بالا را می‌بینید.

این یعنی:

• بدون Controller
• بدون کلاس اضافه
• بدون پیچیدگی

تفاوت ASP.NET Core 9 با نسخه‌های قبلی

1️⃣ ساده‌تر شدن کدنویسی

در نسخه‌های قدیمی‌تر، برای یک API ساده باید فایل‌ها و کلاس‌های زیادی می‌ساختید.

در Core 9:

• می‌توانید با Minimal API خیلی سریع شروع کنید
• برای پروژه‌های کوچک، Controller  اصلاً لازم نیست

این موضوع برای افراد تازه‌کار فوق‌العاده است.

2️⃣ Performance

Core 9 نسبت به Core 6، 7 و 8:

• حافظه کمتری مصرف می‌کند
• درخواست‌ها (Request) را سریع‌تر پاسخ می‌دهد

مثال ساده:

اگر سایت شما روزی ۱۰۰ هزار درخواست داشته باشد، این بهینه‌سازی یعنی:

• فشار کمتر روی سرور
• هزینه کمتر
• سرعت بیشتر برای کاربر

3️⃣ Program.cs تمیزتر و قابل فهم‌تر

برای مبتدی‌ها، Program.cs همیشه گیج‌کننده بود.

در Core 9:

• کدها کوتاه‌تر شده‌اند
• ترتیب خواناتر است
• راحت‌تر می‌فهمید چه چیزی کجاست

این یعنی یادگیری سریع‌تر.

4️⃣ امنیت پیش‌فرض بهتر

در Core 9 خیلی از موارد امنیتی آماده هستند:

• Rate Limiting جلوگیری از درخواست زیاد
• Authentication  ساده‌تر
• Authorization  قوی‌تر

حتی اگر امنیت بلد نباشید، Core 9 کمک می‌کند اشتباهات خطرناک نکنید.

5️⃣ مناسب پروژه‌های واقعی و بازار کار

ASP.NET Core 9  برای این پروژه‌ها عالی است:

• Web API برای اپ موبایل
• سایت‌های پرترافیک
• استارتاپ‌ها
• پروژه‌های سازمانی

اگر هدف شما بازار کار است، انتخاب درستی کرده‌اید.

مقایسه ساده نسخه‌ها (برای تصمیم‌گیری)

آیا ASP.NET Core 9 برای مبتدی‌ها مناسب است؟

بله، کاملاً.

اگر:

• تازه می‌خواهید بک‌اند یاد بگیرید
• قبلاً PHP یا Node.js کار کرده‌اید
• دنبال فریم‌ورک حرفه‌ای هستید

ASP.NET Core 9 انتخاب خوبی است.

جمع‌بندی نهایی

ASP.NET Core 9 یک فریم‌ورک قدرتمند، ساده و مدرن است که:

• یادگیری آن نسبت به گذشته راحت‌تر شده
• برای پروژه‌های واقعی بازار کار مناسب است
• هم برای مبتدی‌ها و هم حرفه‌ای‌ها کاربرد دارد

در مقالات بعدی، به‌صورت کاملاً عملی:

• پروژه می‌سازیم
• Web API پیاده‌سازی می‌کنیم
• معماری درست را یاد می‌گیریم

ASP.NET Core 9 چیست؟

ASP.NET Core 9 بخشی از اکوسیستم .NET 9 است؛ یک فریم‌ورک متن‌باز، کراس‌پلتفرم و ماژولار برای توسعه:

• وب‌سایت‌ها
• Web APIها
• Microserviceها
• Blazor Server و Blazor WebAssembly

این فریم‌ورک به شما اجازه می‌دهد برنامه‌هایی سریع، امن، مقیاس‌پذیر و قابل اجرا روی ویندوز، لینوکس و مک بسازید.

چرا ASP.NET Core 9 منتشر شد؟

مایکروسافت در Core 9 چند هدف کلیدی را دنبال کرده است:

1. افزایش Performance در سناریوهای واقعی
2. کاهش Boilerplate Code در Minimal API و Program.cs
3. بهبود تجربه توسعه‌دهنده (DX)
4. هماهنگی بهتر با Cloud، Docker و Kubernetes
5. تقویت امنیت پیش‌فرض برنامه‌ها

مهم‌ترین تفاوت‌های ASP.NET Core 9 با نسخه‌های قبلی

1️⃣ بهبود چشمگیر Performance

• کاهش مصرف حافظه (Memory Allocation)
• بهبود سرعت Startup
• بهینه‌سازی Request Pipeline

2️⃣  Minimal API قدرتمندتر و تمیزتر

var api = app.MapGroup("/api/v1");

api.MapGet("/products", () => Results.Ok());

3️⃣ ساده‌تر شدن Program.cs

• حذف کدهای تکراری
• خوانایی بیشتر

4️⃣ بهبودهای امنیتی

• Rate Limiting داخلی
• Authentication و Authorization قوی‌تر

5️⃣  Blazor سریع‌تر و بالغ‌تر

• Rendering بهتر
• Latency کمتر

6️⃣  Cloud-Native و Microservice-Friendly

• Docker & Kubernetes
• Logging و Observability بهتر

مقایسه نسخه‌ها

آیا مهاجرت منطقی است؟

بله، برای پروژه‌های فعال و مدرن.

نصب و راه‌اندازی ASP.NET Core 9 از صفر

پیش‌نیازها

• .NET 9 SDK
• Visual Studio 2022 یا VS Code

ساخت پروژه

dotnet new webapi -n Core9Demo

cd Core9Demo

dotnet run

بررسی Program.cs

در Core 9 ساختار Program.cs ساده‌تر و خواناتر شده و Minimal APIها قدرت بیشتری دارند.

بررسی قابلیت‌های جدید ASP.NET Core 9

·         Performance

·        کاهش Allocation حافظه

·        بهبود سرعت Startup

·         Minimal API

·        Route Grouping پیشرفته

·        Filterهای قدرتمندتر

·         Security

·        Rate Limiting داخلی

·        بهبود Authentication Pipeline

ساخت Web API حرفه‌ای با ASP.NET Core 9

معماری پیشنهادی

• Controller-based API
• Service Layer
• Repository Pattern

نمونه Controller

[ApiController]

[Route("api/products")]

public class ProductsController : ControllerBase

{

   [HttpGet]

   public IActionResult GetAll()

   {

       return Ok(new[] { "Product1", "Product2" });

   }

}

Swagger

در Core 9 تنظیم Swagger ساده‌تر و سریع‌تر شده است.

معماری استاندارد پروژه در ASP.NET Core 9

Clean Architecture

• Domain
• Application
• Infrastructure
• Presentation

مزایا

• تست‌پذیری بالا
• نگهداری آسان
• توسعه تیمی بهتر

مهاجرت پروژه از ASP.NET Core 8 به 9

مراحل مهاجرت

1. بروزرسانی SDK
2. تغییر Target Framework
3. اجرای تست‌ها

مشکلات رایج

• Breaking Change در Middlewareها
• ناسازگاری برخی Packageها

امنیت در ASP.NET Core 9

JWT Authentication

• ساده‌تر و امن‌تر

Rate Limiting

builder.Services.AddRateLimiter(options =>

{

   options.AddFixedWindowLimiter("fixed", opt =>

   {

       opt.PermitLimit = 100;

       opt.Window = TimeSpan.FromMinutes(1);

   });

});

Best Practices

• استفاده از HTTPS
• Validation ورودی‌ها
• Logging مناسب

نتیجه‌گیری

ASP.NET Core 9 را می‌توان یکی از بهترین و بالغ‌ترین نسخه‌های ASP.NET Core تا امروز دانست. مایکروسافت در این نسخه تلاش کرده هم نیاز برنامه‌نویسان حرفه‌ای را پوشش دهد و هم مسیر یادگیری را برای افراد مبتدی ساده‌تر کند.

اگر بخواهیم خیلی خلاصه نتیجه بگیریم:

• ASP.NET Core 9 سریع‌تر از نسخه‌های قبلی است
• کدنویسی در آن ساده‌تر و خواناتر شده
• برای پروژه‌های واقعی بازار کار کاملاً مناسب است
• هم برای شروع یادگیری بک‌اند و هم برای پروژه‌های بزرگ انتخاب منطقی محسوب می‌شود

اگر تازه‌کار هستید، ASP.NET Core 9 به شما کمک می‌کند بدون درگیر شدن با پیچیدگی‌های غیرضروری، مفاهیم اصلی توسعه وب را درست یاد بگیرید. اگر هم برنامه‌نویس باتجربه هستید، این نسخه ابزارهای بهتری برای نوشتن کد تمیز، سریع و مقیاس‌پذیر در اختیارتان می‌گذارد.

در مقالات بعدی این مجموعه، به‌صورت کاملاً عملی و قدم‌به‌قدم سراغ:

• نصب و راه‌اندازی ASP.NET Core 9
• ساخت اولین Web API
• و پیاده‌سازی ساختار استاندارد پروژه

خواهیم رفت تا یادگیری فقط در حد تئوری باقی نماند.

جهت شروع یادگیری Asp.net Core و یادگیری طراحی وبسایت خای تجاری و بزرگ توسط مهندس صفری از طریق فرم های موجود در وب سایت و یا شماره تلفن 09145120681 تماس حاصل فرمایید.